Een schenking doen: wat is er mogelijk?

Veel mensen maken jaarlijks gebruik van de mogelijkheid om belastingvrij te schenken. Door ieder jaar alvast een deel van uw vermogen te schenken aan uw erfgenamen, kunt u uiteindelijk erfbelasting besparen. Want in basis geldt: hoe groter uw nalatenschap, hoe meer erfbelasting uw erfgenamen na uw overlijden moeten betalen. Wat u tijdens uw leven heeft geschonken, wordt na uw overlijden niet meer met erfbelasting belast. Schenken kan dus fiscaal aantrekkelijk zijn.

U kunt ieder jaar een bepaald bedrag belastingvrij schenken. Over een schenking die groter is dan het vrijgestelde bedrag, moet schenkbelasting betaald worden. Afhankelijk van de omvang van uw vermogen, kan het toch aantrekkelijk zijn om méér te schenken dan dit vrijgestelde bedrag. Als de ontvanger van de schenking ook uw erfgenaam is, kan het zo zijn dat hij of zij bij uw overlijden een hoger percentage aan erfbelasting moet betalen, dan het percentage schenkbelasting dat over een schenking geldt. Bij de meeste schenkingen is het zo dat als u binnen 180 dagen na het doen van de schenking overlijdt, de schenking toch meetelt bij de berekening van de waarde van uw erfenis. De schenking telt in dat geval ook mee bij de berekening van de te betalen erfbelasting.

Maar waar moet u op letten als u vermogen schenkt? In dit artikel vertellen we meer over de mogelijkheden en aandachtspunten bij schenken.

Manieren om te schenken

Een schenking kunt u op verschillende manieren doen:

• Schenking – U kunt een geldbedrag of bezitting aan iemand schenken. Wanneer de schenking die u in een bepaald jaar aan iemand doet boven het vrijgestelde bedrag voor schenkbelasting uitkomt, betaalt de ontvanger over dit meerdere belasting. In ons artikel over belastingvrij schenken leest u de belastingvrije bedragen van dit jaar. Als u een schenking doet aan een goed doel (een ANBI: algemeen nut beogende instelling) hoeft daarover geen schenkbelasting betaald te worden.
• Jaarlijkse schenking – U kunt ervoor kiezen om een schenking jaarlijks te herhalen. Let wel: ieder kalenderjaar worden de belastingvrije bedragen opnieuw vastgesteld. Dit kan mogelijk gevolgen hebben voor de hoogte van uw schenking.
• Eenmalige verhoogde schenking – U kunt aan uw kinderen (wanneer zij tussen de 18 en 40 jaar oud zijn) – vrij van schenkbelasting – eenmalig een grotere schenking doen. Uw kind mag zelf bepalen waaraan hij of zij dit wil besteden.
• Eenmalige schenking voor een studie of koophuis – U kunt eenmalig een grotere gift geven aan uw kinderen (wanneer zij tussen de 18 en 40 jaar oud zijn) met een bepaald bestedingsdoel. Onder voorwaarden kunt u een schenking doen aan uw kind voor het volgen van een dure opleiding of de financiering of verbouwing van een eigen woning. De hoogte van deze vrijstelling verandert ook jaarlijks.
• Schenking op papier – Een schenking op papier wordt ook wel een schenking onder schuldigerkenning genoemd. U schenkt een bedrag, maar u blijft dat bedrag schuldig aan de ontvanger. De ontvanger kan het bedrag in beginsel pas opeisen bij uw overlijden. U hoeft het bedrag dus niet aan de ontvanger te betalen zolang u leeft. Bij uw overlijden wordt het op papier geschonken bedrag van het saldo van uw nalatenschap afgetrokken. Hierover hoeft dan geen erfbelasting betaald te worden. Aan het doen van een schenking op papier zijn voorwaarden verbonden. Er moet een notariële akte van schenking worden opgemaakt en u bent verplicht om jaarlijks rente te betalen aan de ontvanger over het op papier geschonken bedrag. Ook heeft het doen van een schenking op papier gevolgen voor de inkomstenbelasting (de vermogensrendementsheffing van box 3). Het is daarom van belang dat u zich goed laat adviseren wanneer u overweegt een schenking op papier te doen.

In veel gevallen kunt u een schenking zelf regelen. Het is wel aan te raden om schenkingen altijd schriftelijk vast te leggen. Dit kunt u doen door met de ontvanger een overeenkomst op te stellen, waarin de voorwaarden worden vastgesteld waaronder de schenking gedaan wordt. U kunt een schenking ook laten vastleggen door de notaris. Dit is voor de meeste schenkingen niet verplicht, voor een schenking op papier wel.

Schenken via de notaris

Het vastleggen van een schenking in een notariële akte heeft een aantal voordelen:

• Een notaris bepaalt altijd of de schenker wilsbekwaam is op het moment van schenken. Bij een onderhandse akte is hier nog twijfel over mogelijk. Een notariële akte wordt daarom als betrouwbaarder gezien dan een eigen overeenkomst.
• Uw notaris kan u informeren over de voorwaarden waaronder u de schenking mogelijk wilt doen. Zo kunt u aan de schenking een ‘uitsluitingsclausule’ verbinden (waardoor u de schenking alleen aan uw eigen kind doet, en zijn of haar partner hierin niet meedeelt). Ook kunt u vastleggen of de schenking bij uw overlijden wel of niet ingebracht moet worden in uw nalatenschap. Verder kunt u, wanneer u schenkt aan een minderjarig (klein)kind een bewindvoerder benoemen. Hij of zij beheert tijdelijk het geschonken vermogen, totdat uw (klein)kind de door u bepaalde leeftijd bereikt heeft.
• Schenken via de notaris geeft u meer zekerheid, zonder dat u beperkt wordt in uw mogelijkheden. Uw notaris kan u namelijk deskundig adviseren over de (fiscale) gevolgen van uw schenking en kan samen met u naar de meest gunstige optie zoeken. Een gespecialiseerde EPN notaris kan u ook helpen met het opstellen van een schenkingsplan.

Advies bij schenken

Wilt u meer weten over de voordelen van schenken via de notaris? Of wilt u een schenking doen? Neem dan contact op met een EPN notaris bij u in de buurt. EPN notarissen zijn gespecialiseerd in estate planning en kunnen u deskundig adviseren over uw persoonlijke situatie.