Het belang van een levenstestament: wat als u niets regelt?

In een levenstestament legt u uw wensen en instructies vast voor situaties waarin u uw eigen belangen niet meer kunt behartigen. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer u te maken krijgt met dementie of wanneer u door een ongeval in coma raakt. In dat geval bent u wilsonbekwaam. Maar wat gebeurt er als u geen levenstestament laat opstellen? Dat leest u in dit artikel.

Naar de rechter: wettelijke beschermingsmaatregelen

Wordt u wilsonbekwaam en hebt u geen levenstestament? Dan krijgt u te maken met de wettelijke beschermingsmaatregelen: bewind, mentorschap of curatele. Een kantonrechter wijst iemand aan die uw financiële en/of medische belangen gaat behartigen. Dit kan dus iemand zijn die u zelf niet had aangewezen. Dit geldt ook als u getrouwd bent. Uw echtgenoot mag namens u geen financiële beslissingen nemen als u dat zelf niet meer kunt. Wilt u zelf de regie in handen houden? Laat dan een levenstestament opmaken bij de notaris. Hiermee voorkomt u dat uw naasten toestemming moeten vragen voor handelingen.

Bewind

Er zijn drie wettelijke beschermingsmaatregelen, waarvan bewind er één is. Een bewindvoerder wordt aangesteld wanneer u zelf uw financiële zaken niet meer kunt regelen. Een bewindvoerder moet echter alle beslissingen, voor zover dat nog mogelijk is, samen met u nemen.

Mentorschap

Een tweede wettelijke beschermingsmaatregel is mentorschap. Dit is het geval wanneer u uw persoonlijke belangen, bijvoorbeeld beslissingen over een verzorgingshuis, niet meer kunt behartigen. Een mentor beschermt u op persoonlijk vlak en heeft niets te maken met uw vermogen of bezittingen. Uw mentor beslist over uw verzorging, verpleging of (medische) behandelingen.

Curatele

De laatste en tevens meest ingrijpende beschermingsmaatregel is curatele. Hiermee wordt u als persoon beschermd, inclusief uw vermogen. Wordt u onder curatele gesteld, dan bent u niet langer handelingsbekwaam. Dit betekent dat u geen handelingen meer mag doen zonder toestemming van uw curator.

Strikte regels

Bij de beschermingsmaatregelen gelden strikte regels. Zo moet een bewindvoerder jaarlijks rekening en verantwoording afleggen aan de rechter. Daarnaast moeten bewindvoerders voor bepaalde handelingen vooraf toestemming vragen aan de rechter, bijvoorbeeld voor de verkoop van uw woning. Schenkingen zijn beperkt omdat hiervoor toestemming nodig is van de rechter. Deze regels gelden ook als uw echtgenoot of uw kinderen de bewindvoerder zijn.

Houd de regie in handen met een levenstestament

Met een levenstestament bepaalt u zelf wie uw belangen als gevolmachtigde mag behartigen. Ook kunt u aangeven welke personen uw belangen niet mogen behartigen. Door dit expliciet op te nemen in uw levenstestament, is het een duidelijke leidraad voor de rechter. De rechter zal in de meeste gevallen ook aan een dergelijke wens gehoor geven. Uw notaris adviseert u graag en helpt u met het opstellen van een levenstestament. Neem contact op met een EPN notaris bij u in de buurt.