Onterving niet altijd de gewenste oplossing

Onterving komt vaker voor dan men denkt. Zowel notariskantoren als advocatenkantoren krijgen vrij regelmatig te maken met onterving. In de praktijk heeft onterving echter niet altijd het gewenste effect, zo blijkt uit een peiling die de vFAS, VMN, VEAN en EPN uitvoerden onder notarissen en erfrechtadvocaten. Deze verenigingen organiseren samen op vrijdag 18 juni de Dag van het Erfrecht. Deze dag is in het leven geroepen om het belang van deskundige begeleiding bij de afwikkeling van erfenissen onder de aandacht te brengen. Dit jaar staat ‘het onterfde kind’ centraal. Aan de peiling deden 86 advocaten en 52 notarissen mee.

Onterving komt steeds vaker voor

Iedere ouder kan ervoor kiezen om zijn of haar kind te onterven en dit komt ook steeds vaker voor, zo blijkt uit de peiling. Notarissen krijgen steeds vaker de vraag om een testament op te stellen waarbij de cliënt de wens heeft om één of meerdere kinderen te onterven. In de dagelijkse praktijk blijkt dat 84 procent van de deelnemende notariskantoren gemiddeld één tot zes keer per kwartaal de vraag tot onterving krijgt. Ook advocaten herkennen dit beeld. 43 procent van de deelnemende advocatenkantoren geeft aan dat een kwart tot de helft van hun erfrechtdossiers betrekking heeft op onterving.

Legitieme portie en strijd tussen familieleden

Toch wijst de praktijk uit dat onterving niet altijd de gewenste oplossing is. Onterfde kinderen blijven namelijk altijd recht houden op hun legitieme portie. De legitieme portie bestaat uit de helft van het bedrag wat het kind zou krijgen wanneer er geen testament zou zijn. Dit betekent dus dat ouders hun kind niet volledig kunnen onterven: kinderen blijven altijd recht hebben op een deel uit de nalatenschap, maar moeten dit wel zelf opeisen. Vrijwel ieder onterfde kind doet dit ook, vaak zelfs binnen één jaar (87 procent). Daarnaast heeft onterving nog een neveneffect: onterving kan leiden tot verslechtering in onderlinge verhoudingen tussen overige familieleden. En dat is zeker het geval als het onterfde kind de onterving niet had verwacht: er is dan in 64 procent van de gevallen strijd over de afwikkeling van de nalatenschap.

Alternatieven voor onterving

Als alternatief voor onterving zijn er verschillende opties. Zo kan het erfdeel verkleind worden, maar kan de legitieme portie ook worden verkleind door in gemeenschap van goederen te trouwen met de minder vermogende partner. Andere opties zijn het onder bewind stellen van het erfdeel van het onterfde kind of het benoemen van een professional als executeur of afwikkelingsbewindvoerder.

Ook mediation kan een alternatief zijn. De erfrechtspecialisten van VFAS, VMN, VEAN en EPN kunnen u helpen met mediation of advies over onterving en de mogelijke alternatieven. Zij geven u uitgebreide voorlichting over de mogelijke consequenties van onterving en kijken naar de oplossing die past bij uw situatie.