Juridische en financiële aandachtspunten bij een latrelatie

Wist u dat ongeveer 7% van de volwassen Nederlanders een latrelatie heeft? LAT staat voor Living Apart Together. Dit betekent dat partners niet gehuwd of geregistreerd zijn, ieder in een eigen woning leven en hun eigen geldzaken regelen. Maar wat betekent dit voor de wet? En wat kunt u zelf regelen als u een latrelatie heeft? In dit artikel leest u hier meer over.

Wettelijke regelingen bij latrelaties

In basis regelt de wet niets voor mensen met een latrelatie. Overlijdt u en heeft u geen testament? Dan is uw latpartner geen erfgenaam. Daarnaast bent u geen fiscaal partners als u een latrelatie heeft. Dit betekent dat u de inkomsten en aftrekposten van uzelf en uw partner niet kunt verdelen voor de Belastingdienst. Gaan u en uw latpartner trouwen of gaat u een geregistreerd partnerschap aan? Dan bent u wél fiscaal partners en elkaars erfgenamen, ook als u niet samenwoont.

Uitkeringen en toeslagen

Het hebben van een latrelatie hoeft geen gevolgen te hebben voor eventuele uitkeringen of toeslagen die u ontvangt. In bepaalde situaties ligt dit echter anders. De Sociale Verzekeringsbank (SVb) bekijkt of u wel echt voldoet aan de ‘tweewoningenregel’. Kort gezegd komt deze regel erop neer dat u op een ander adres moet staan ingeschreven dan uw partner, dat u ook feitelijk in verschillende woningen moet wonen en dat u ieder de kosten van uw eigen woning moet betalen. De SVb zal dit feitelijk beoordelen. Het hebben van een gezamenlijke bankrekening en het delen van de kosten voor levensonderhoud, kan er bijvoorbeeld toe leiden dat geoordeeld wordt dat u toch een gezamenlijke huishouding voert. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor uitkeringen of toeslagen die u of uw partner ontvangt. U kunt de overige eisen en meer informatie over dit onderwerp vinden op de website van de SVb.

Latrelatie met kinderen

Ook als u een latrelatie heeft, kunt u ‘gewoon’ uw kind erkennen en het ouderlijk gezag regelen. Heeft u geen testament en bent u niet getrouwd? Dan wordt uw kind uw erfgenaam. Uw partner is dan geen erfgenaam, ook niet wanneer u samen een kind heeft. Het feit dat u niet samenwoont, kan gevolgen hebben voor de toeslagen die u ontvangt. Laat u door een expert adviseren over de financiële en juridische mogelijkheden wanneer u een latrelatie met kinderen heeft.

Ook wanneer u een latrelatie heeft, is het verstandig om zelf uw zaken te regelen in een (levens)testament of een overeenkomst. Juist omdat de wet niets regelt voor mensen met een latrelatie.

Latpartner opnemen in uw testament

Als u niet getrouwd bent en geen geregistreerd partnerschap heeft, is uw latpartner geen erfgenaam. U kunt uw latpartner wel tot erfgenaam benoemen  in uw testament. Let op: voor uw latpartner geldt in dat geval een lage en verwaarloosbare vrijstelling van erfbelasting in vergelijking met die voor een huwelijks-, geregistreerd partner of een partner met wie u daadwerkelijk samenwoont en een samenlevingsovereenkomst bent aangegaan. Uw latpartner is namelijk geen familie en wordt door de wet niet gezien als officiële partner. Voor hem of haar geldt dan een vrijstellingsbedrag van rond de €2.400. De actuele vrijstellingen vindt u op de website van de Belastingdienst. Over alles wat boven deze vrijstelling uitkomt, betaalt een latpartner 30 tot 40% erfbelasting. Ter vergelijking; voor een echtgenoot of geregistreerd partner geldt een vrijstelling van ruim €700.000. Over wat boven deze vrijstelling uitkomt, betaalt de partner 10 tot 20% erfbelasting.

Verder geldt dat een echtgenoot, een geregistreerd partner of een partner met wie u daadwerkelijk samenwoont en een samenlevingsovereenkomst hebt, in het erfrecht beschermd wordt tegen erfrechtelijke aanspraken van uw kinderen. Ten behoeve van een dergelijke partner kunt u namelijk bepalen dat de erfdelen van de kinderen niet eerder uitbetaald worden dan na het overlijden van uw partner. Een dergelijke regeling kunt u niet maken ten behoeve van een latpartner.Echtgenoten of geregistreerd partners worden door de wet dus beter beschermd bij een overlijden dan latpartners.

Levenstestament

Wanneer u handelings- en/of wilssonbekwaam wordt, door bijvoorbeeld een ongeluk of dementie, mag u over veel zaken niet zelf beslissen. In een levenstestament kunt u een of meerdere personen aanwijzen die in een dergelijke situatie beslissingen voor u mogen nemen. Dit betreft zowel uw financiële- en vermogenszaken als de bevoegdheid om voor u beslissingen te nemen op medisch- en zorggebied.  Een levenstestament stelt u op bij uw notaris. Het voordeel van een levenstestament is dat banken en andere instanties de benoemde vertrouwenspersoon erkennen als belangenbehartiger. Dat betekent dat deze persoon de nodige machtigingen krijgt om uw zaken te kunnen waarnemen. Een ander voordeel van uw levenstestament is dat dit rust geeft. Uw wensen zijn goed vastgelegd en u houdt zelf de regie in handen. In dit artikel leest u alles over het levenstestament.

Overeenkomst

Ook als u niet samenwoont, kunt u met uw partner in een overeenkomst afspraken maken. Stel dat u bijvoorbeeld samen met uw latpartner een vakantiehuis of een auto in eigendom hebt, dan kunt u hierin regelingen opnemen over het gebruik van de woning of auto en over de financiering hiervan.

Wilt u meer informatie?

Wilt u meer informatie en advies voor uw persoonlijke situatie? Neem dan contact op met een EPN notaris bij u in de buurt. EPN notarissen zijn altijd op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen in de wet- en regelgeving. U kunt dus vertrouwen op deskundig advies.